Bloeddonatie door MSM - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 13 december 2022: 

05.07 Frieda Gijbels (N-VA): Mijnheer de minister, In het kader van uw beleidsverklaring stelde ik u al vragen over de flankerende maatregelen die gevraagd worden door het Rode Kruis wanneer de wachtperiode voor MSM donoren wordt ingekort van 12 naar 4 maanden. Het is uiteraard van groot belang dat de veiligheid van donorbloed te allen tijde kan worden gegarandeerd. Bovendien gaat die verkorting van de wachtperiode binnen elke maanden al in werking.

U gaf aan dat u in gesprek bent met de verantwoordelijken voor de bloedcollectes hieromtrent.

Hierrond heb ik nog volgende vragen:

- Welke flankerende maatregelen worden gevraagd door het Rode Kruis? Hoeveel bedragen die (opstartkost en jaarlijks)?

- Welke flankerende maatregelen zullen worden genomen? Hoeveel middelen moeten daarvoor worden voorzien (opstart en jaarlijks)?

- Met wie wordt overlegd of de flankerende maatregelen zullen volstaan?

- Zijn de collectecentra en de mobiele collectes er op georganiseerd om een verkorting van de wachtperiode te kunnen bolwerken?

- Wat indien onvoldoende flankerende maatregelen kunnen worden genomen tegen de tijd dat de wetswijziging in voege treedt?

05.08 Minister Frank Vandenbroucke:

De flankerende maatregelen voor de wetswijziging waarover u spreekt, gaan eerder in de richting van een aangepaste testing van deze specifieke bloedgiften. U zult begrijpen dat ik niet vooruit kan lopen op de gesprekken die daarover met de bloedinstellingen gaande zijn.

Omdat er nog volop over het dossier wordt overlegd, zou het niet zinvol zijn om bedragen te gaan noemen. Er zijn veel factoren die daarin een rol spelen, zoals het verwachte aantal MSM-donoren, de noodzakelijke processen en de hoogte van de huidige budgetten. Ik kan u wel zeggen dat zowel het FAGG als de FOD hierbij betrokken zijn.

Omwille van wat ik eerder zei, zie ik geen reden waarom de inwerkingtreding van de wetswijziging een probleem zou kunnen stellen.

Ik weet niet zeker of u met uw vraag over het bolwerken doelt op de toestroom van nieuwe donoren. Eerlijk gezegd hopen ik en de bloedinstellingen dat het aantal donoren fors zou toenemen. In alle eerlijkheid, ik heb van de bloedinstellingen geen signalen gekregen dat zij een toestroom verwachten die een ernstig impact op de collectes zou hebben. Ze verwachten maximaal 3.000 bijkomende bloedgiften en 6.000 bijkomende plasmagiften.

U mag niet vergeten dat van MSM-donoren nog altijd gevraagd wordt dat zij vier maanden geen seksueel contact hebben, ook niet met de vaste partner. Het aantal donoren dat aan deze voorwaarden voldoet, is mogelijks beperkter dan de inschatting die ik zonet heb vermeld. Dat kan ik nog toevoegen aan wat daarover in het debat in de commissie is gezegd.

05.09 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, u zegt dat u niet inziet waarom die wet niet in werking zou kunnen treden. Vanaf volgende zomer gaat die wijziging in voege. Dat betekent dat mannen die seksuele contacten met mannen hebben na hun laatste seksuele contact geen jaar meer moeten wachten, maar vier maanden. Dat zal heel ingrijpend zijn voor bloedcollectecentra zoals Het Rode Kruis. Zij hebben duidelijk aangegeven dat ook de Hoge Gezondheidsraad aanbeveelt om een aantal flankerende maatregelen te nemen.

Dat gaat over extra screening, maar bijvoorbeeld ook over een andere manier om de intakegesprekken af te nemen. Deze zullen op veel doorgedrevener manier moeten plaatsgrijpen voor alle donoren. Het gaat verder over het wellicht opschorten van de mobiele collectes. Er wordt vermoed dat er eerder naar vaste collectes moet worden gegaan omdat die gesprekken net zo delicaat zijn. Die moeten voor iedereen veel doorgedrevener worden uitgevoerd. Dat zal toch wel serieuze implicaties hebben. Daar hangt natuurlijk ook een prijskaartje aan vast.

Hoe gaat u dit allemaal inplannen? Hier is nog geen budget voor voorzien in de begroting. Wat men aangeeft nodig te zullen hebben is niet weinig, het gaat om 125 miljoen per jaar. U zegt wel dat dit overdreven is, maar u kan er ook niets tegenover plaatsen. Wat kost het volgens u dan? U zegt dat het overdreven is, maar u voorziet niets in de begroting. Dat is ook weer niet de juiste manier van werken.

Alle extra donoren zijn heel welkom, maar natuurlijk staat de veiligheid voor de patiënt nog altijd voorop. Het gaat mij niet zozeer om de bezorgdheid over het verwerken van extra donoren, maar wel om de flankerende maatregelen die genomen moeten worden en die toch echt verder gaan dan u vermoedt. Ik dring toch aan op goede gesprekken met de verschillende collectecentra, met de bloedbanken. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de veiligheid van het bloed en zij zijn daar ook ongerust over.