De aanwerving van verpleegkundigen via uitzendbureaus - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 18 juli 2023: 

Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, de via uitzendbureaus tewerkgestelde verpleegkundigen doen vaak problemen rijzen voor de ziekenhuizen. Immers, de kostprijs ervan is veel hoger en ze stellen meer voorwaarden in verband met hun werkuren. Door de grote vraag naar verpleegkundigen kunnen ziekenhuizen soms niet anders dan hen aan te werven, indien ze geen bedden of afdeling willen sluiten. Wat is uw mening over die praktijk?

Denkt u dat die problematisch kan zijn voor de continuïteit van zorg en de organisatie van de zorg in ziekenhuizen?

Hebt u er zicht op hoeveel uitzendbureaus zich specifiek toeleggen op de aanwerving van verpleegkundigen?

Signaleren ziekenhuizen ook die problematiek?

Hoe verhoudt een dergelijk hogere kostprijs zich ten opzichte van het BFM, dat met dergelijke hoge aanwervingskosten geen rekening houdt?

Acht u het mogelijk dat er maatregelen worden genomen tegen dergelijke praktijken? Wat stelt u voor?

Minister Frank Vandenbroucke:

De praktijk die u beschrijft, gaat over het oneigenlijke gebruik van de projectverpleging in de context van de zorg. Laat mij beginnen met te zeggen dat projectverpleging an sich geen probleem vormt. De projectverpleegkundige bestaat als profiel om te functioneren in goed afgebakende projecten om de kwaliteit van de zorg te verbeteren of ter ondersteuning van innovatie. Problematisch is wel het oneigenlijke gebruik ervan en ik heb al aangegeven dat ik me daarover, samen met de werkgevers en de vakbonden, inderdaad zorgen maak.

In de instellingen waarin dergelijke oneigenlijke projectverpleegkundigen terechtkomen, voeren ze geen projectwerk uit. Er is in wezen geen sprake van een aannemingsovereenkomst. Ze worden ingezet als gewone verpleegkundigen onder het gezag van de zorginstellingen. Omdat ze tewerkgesteld zijn via een aannemingsovereenkomst, behoren ze tot de dienstensector en niet tot de zorgsector, waardoor ze andere en vaak ook betere arbeids- en loonvoorwaarden genieten dan het gewone personeel. Dat heeft een zeer destructief effect op de zorgorganisaties waarin ze terechtkomen.

Wat het aantal uitzendbureaus betreft dat zich specifiek bezighoudt met het uitzenden van verplegend personeel, moet ik jammer genoeg aangeven dat deze sector niet onder mijn bevoegdheid valt en ik niet over die cijfers beschik. Mijn administratie beschikt evenmin over gegevens waarmee we de kosten van verplegend personeel in ziekenhuizen kunnen vergelijken met de kosten van verplegend personeel dat in dienst is van een uitzendbureau.

Ik heb al aangegeven dat een klacht bij de Arbeidsinspectie momenteel het beste wapen is tegen ontwrichting van de werking op de ziekenhuisafdelingen. Wie vaststelt dat er zorgpersoneel in onderaanneming ingezet wordt voor reguliere dagelijkse zorgtaken in het ziekenhuis, roepen we op om een klacht in te dienen. Een dergelijke inzet van projectverpleegkundigen is immers niet toegelaten.

Het volledige verbod van projectfinanciering, zoals men in Vlaanderen gedaan heeft, is echter niet vanzelfsprekend in de ziekenhuizen. We willen innovatieve projecten immers niet volledig onmogelijk maken, aangezien ze belangrijk zijn voor de zorgkwaliteit. Wel worden in het kader van het lopende overleg met de actoren alle mogelijkheden onderzocht om het fenomeen in te perken. De financiering waar de Vlaamse instellingen mee werken, is ook helemaal anders.

De ziekenhuisfinanciering is natuurlijk een budget van niet-gekleurd geld. Daarmee is het moeilijker om bepaalde zaken af te dwingen. Welke mensen kan men waarvoor inzetten? Het is ten gronde ook niet zo evident om projectverpleegkundigen tout court te verbieden. Ik heb aan de minister van Werk, die bevoegd is voor de kwestie, ook al gevraagd om dat eens heel grondig te onderzoeken en het oneigenlijke gebruik van de projectsourcing tegen te gaan in de zorgsector.

Frieda Gijbels (N-VA):

Dat is duidelijk voor mij. Ik hoop inderdaad dat daar de nodige aandacht aan gegeven wordt en dat daar ook spoed achter wordt gezet. Ik zal de kwestie mee in de gaten houden. Ik zal ook vragen indienen voor de heer Dermagne om het dossier op te volgen. Het is onaanvaardbaar dat de ziekenhuizen zo onder druk worden gezet in deze tijden van arbeidskrapte.

Het incident is gesloten.