Het Boek 2018 over de Sociale Zekerheid van het Rekenhof/ De onvergunde MRI's (NMR's) - mondelinge vragen aan minister De Block

De voorzitter:

Ik heb begrepen dat een van uw samengevoegde vragen vanuit een andere commissie terug naar hier is gekomen. Eigenlijk betreft het één vraag?

Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de voorzitter, dat klopt. Mevrouw de minister, in het Boek 2018 over de Sociale Zekerheid van het Rekenhof las ik dat de Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle heeft vastgesteld dat in 15 ziekenhuizen voor een bedrag van 14,8 miljoen euro onterecht gefactureerd is voor niet-erkende NMR-toestellen.

Ik heb voor u de volgende vragen. Hoeveel NMR-opnames werden er op onrechtmatige wijze gemaakt? Is dit bedrag volledig teruggevorderd door de overheid? Werd het remgeld, als dat er was, ook aan de patiënten teruggestort?

Minister Maggie De Block:

Mevrouw Gijbels, de Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle van het RIZIV selecteerde na onderzoek in totaal 96.683 MRI-verstrekkingen die werden uitgevoerd met 18 niet-erkende toestellen in 15 ziekenhuizen. Er werd afgerond 7,8 miljoen euro vrijwillig terugbetaald voor 15 MRI-toestellen in 12 ziekenhuizen. Er worden bijkomend 3 administratieve procedures opgestart voor een bedrag van 1,9 miljoen euro voor 3 MRI-toestellen in 3 ziekenhuizen.

De Dienst voor geneeskundige evaluatie en controle is enkel bevoegd voor de geleden financiële schade voor het gedeelte dat door de ziekteverzekering betaald wordt, volgens artikel 142, § 1, tweede lid, van de GVU-wet. In dit concreet geval leed de patiënt zelf geen financiële schade door de aanrekening van de zorgverlener. De MRIverstrekkingen werden effectief uitgevoerd en de patiënt betaalde het remgeld voor de zorg die hij kreeg. De kosten werden alleen ten onrechte aan het RIZIV gefactureerd. Daarom moest dat bedrag worden terugbetaald.

Frieda Gijbels (N-VA):

Dank u wel, mevrouw de minister. Het is alleszins een goede zaak dat de MRI's de indicaties van de CTscan beginnen over te nemen waar dat mogelijk is, omdat MRI's geen stralingsbelasting met zich brengen. MRI-toestellen zijn wel dure toestellen, dus de verleiding kan groot zijn ze volop te laten renderen. Het is dus goed dat daarop toezicht is. Wij moeten gewoon voorzichtig zijn.

De MRI-verstrekkingen zijn misschien niet ten onrechte uitgevoerd bij de patiënten, maar wij moeten toch opletten dat zij enkel voor de juiste indicaties worden uitgevoerd. Wat dat betreft, zijn richtlijnen en een correct toezicht heel belangrijk.

Minister Maggie De Block:

Dat is nu niet meer mogelijk. De incentive valt weg. Wij weten immers waar de zwarte MRI's draaien. Het is dus onmogelijk. Zij hebben een soort 'chassisnummer', een nummer waarop de datum van het onderzoek en de gegevens van de patiënt moeten staan om het te kunnen indienen bij het RIZIV. Het RIZIV ziet, bijvoorbeeld, direct indien een prestatie van een NMR voor wetenschappelijk onderzoek toch curatief wordt ingezet.

Om die reden hebben wij dat gedaan, namelijk om de zwarte NMR's eruit te halen. Er kan immers geen programmatie worden gedaan indien de NMR's overal als paddenstoelen uit de grond rijzen. Zo is het gebeurd. Nu is er opnieuw, nog vóór de val van de regering, via de Interministeriële Conferentie een akkoord gemaakt om achttien bijkomende NMR-toestellen te installeren in ons land. Zij worden nu door de deelstaten aangeduid.

Die reconversie is dus bezig. Er worden ondertussen echter nog te veel CT-scans aangevraagd. Er is ook veel dubbel gebruik. Vroeger kon gemakkelijk een NMR-toestel, dat inderdaad een heel duur toestel is, worden geïnstalleerd. Het idee leefde dat er een paar zwarte toestellen waren, maar het ging om vier keer zoveel zwarte toestellen in ons land. Zij draaiden allemaal mee en het RIZIV kon het onderscheid niet maken tussen een toestel met en een toestel zonder toestemming. Nu kunnen wij dat wel zien en kunnen onze diensten optreden. Daardoor is er ook totaal geen incentive meer om de zwarte toestellen te gebruiken voor echte onderzoeken, want die zullen nooit meer worden terugbetaald.

Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, voor alle duidelijkheid, ik ben het er helemaal mee eens dat de kwestie goed moet worden opgevolgd en dat er een beperking moet zijn. Mijn vraag was echter vooral of er ondertussen al dan niet was teruggevorderd. Ik begrijp dat die terugvordering al grotendeels is gebeurd.

Wij moeten meer op MRI's inzetten, indien wij van de kop van het peloton inzake medische stralingsbelasting willen wegblijven. Op dat vlak nemen wij in Europa immers nog altijd de leiding.

Het incident is gesloten.