Agressie tegen zorgverleners - Actuele vraag aan minister Vandenbroucke

Frieda Gijbels (N-VA)

Mijnheer de minister,

Een kwart van de artsen kreeg ooit te maken met fysiek geweld op de werkvloer. 10% van de artsen kreeg al te maken met seksueel geweld. Meer dan de helft van de Vlaamse verpleegkundigen heeft in 2021 fysiek geweld meegemaakt op de werkvloer. Meer dan de helft op een tijdspanne van één jaar. En met verbaal geweld heeft tegenwoordig bijna elke zorgverstrekker te maken. Maar dat mogen we niet normaliseren.

En de coronacrisis heeft de zaak er niet op verbeterd. Het aantal geweldmeldingen tegen zorgverstrekkers neemt alleen maar toe. En al te vaak blijven dergelijke daden zonder gevolg. Volgens de Orde der artsen wordt er maar in 22% van de gevallen ook melding gemaakt. En dan worden nog veel klachten geseponeerd door het parket.

Mijnheer de minister, geweld tegen zorgverstrekkers is onbegrijpelijk, onaanvaardbaar en ontoelaatbaar. En het is waar, er zijn zwaardere strafmaatregelen voorzien maar er is veel meer nodig. We moeten er vooral voor zorgen dat zorgverstrekkers wel melding doen van geweld. En dat geweld ook wordt vervolgd. Want als daar niets aan veranderd, dan helpen zwaardere straffen helemaal niet.

En ik heb u in de commissie al meermaals aan de tand gevoeld over deze problematiek, maar u blijft steeds op de vlakte. Ik stel u daarom deze vragen opnieuw op dit podium in de hoop dat er eindelijk duidelijke stappen vooruit worden gezet.

Minister, zal u er voor zorgen dat elk slachtoffer via een centraal meldpunt bijgestaan wordt met opvolging en ondersteuning wanneer hij of zij te maken krijgt met geweld. Zal u zich burgerlijke partij stellen in zaken van geweld tegen zorgverleners? En zal u zorgen dat er een nultolerantie is wanneer er sprake is van agressie tegen mensen die werken in de zorg?

Minister Vandenbroucke

Dank u wel mevrouw Gijbels, ik ben het helemaal eens. Geweld tegen zorgverleners is onaanvaardbaar, het kan niet getolereerd worden. Mensen staan dag en nacht klaar om andere mensen te helpen en worden zelf slachtoffer van agressie.

Daarmee hebben wij beslist dat er in het nieuwe strafwetboek alle gewelddaden die gepleegd worden tegenover iemand die een maatschappelijke functie heeft, in het kader van die functie, dat die een strafverhoging zullen krijgen. Daarboven is er ook voor gezorgd dat er in een allereerste stap zeer binnenkort alle beroepen in de zorg onder de bijzondere bescherming zullen vallen van het huidig strafwetboek.

Dat betekent dat ernstige misdrijven ook een strafverhoging krijgen. Dat gaat zeer binnenkort in en ik vind dat bijzonder belangrijk. Ik ben in alle eerlijkheid niet overtuigd van het nut van een nationaal meldpunt. Dat is belangrijk vind ik dat bvb in ziekenhuizen zowel ook anonieme meldingen worden verzameld. Maar als u wilt dat agressie vervolgd wordt, dan moet men klacht indienen bij de politie. En dat kan geen anonieme klacht zijn natuurlijk.

Dus een anoniem verzamelen van klachten in onze administratie. Buiten het verzamelen van gegevens. Maar u hebt al veel gegevens geciteerd, die bewijzen hoe belangrijk dit is. Ik ben daar niet meteen van overtuigd, ik denk dat we mensen moeten oproepen om zonder aarzelen, zonder aarzelen klacht in te dienen bij de politie.

En inderdaad, dit moet voor de politie een belangrijke prioriteit zijn. Wat betreft burgerlijke partij stelling. Ik wil daar over nadenken, maar om te beginnen de positie van een minister van Binnenlandse Zaken die dat ook overweegt voor agressie tegen de politie, anders is dan de minister van Volksgezondheid.

Ik lees in de pers, en juridisch is dat zo, maar ik lees in de pers ook dat men zegt: ‘ja een burgeerlijke partijstelling kan ook vertragen.’ Dus laten we daar toch heel goed over nadenken of dat wel een efficiënte aanpak is.

De efficiënte aanpak is strafverzwaring, strafverzwaring en klacht indienen bij de politie.

Frieda Gijbels (N-VA)

Mijnheer de minister,

Geweld tegen zorgverleners is geweld tegen onze volksgezondheid. En is ook een bedreiging voor de zorg voor elke patiënt. En veel zorgverleners verlaten het beroep omwille van uiteenlopende redenen, dat weten we. Maar die dreiging van geweld, die hoort daar zeker bij.

En onze zorgverleners zijn in gevaar, onze gezondheidszorg is in gevaar en u moet meer doen volgens mij. U moet echt een vuist maken, u moet zich sterk opstellen tegen iedereen die een zorgverlener bedreigt. Elke daad van geweld moet worden gedetecteerd, gemeld en vervolgd.

Mijnheer de minister, ik roep u op om achter uw zorgverstrekkers te gaan staan. Zorg voor adequate begeleiding van slachtoffers zodat ze ook durven melding te gaan maken.

Stel u burgerlijke partij in zaken van geweld tegen zorgverleners. Ik denk dat dat een heel belangrijk signaal is, zeker voor de ernstige zaken. En zorg voor ECHTE nultolerantie, zorg voor een omzendbrief zoals vertrokken is voor geweld tegen politie.

Ik zie minister van Justitie hier zitten, dus ik zou zeggen, zet u dadelijk eens samen en zorg voor die omzendbrief. Het is echt de hoogste tijd.