De terugbetaling van cryopreservatie - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

23 maart 2021: ingediende mondelinge vraag in de commissie Volksgezondheid.

06.01 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, ik verwijs gewoon naar de vraag zoals die schriftelijk werd ingediend. Op 1 mei 2017 sloot het RIZIV een conventie af met de erkende fertiliteitscentra. Sindsdien wordt cryopreservatie of 'oncofreezing' terugbetaald in het kader van kankerbehandeling. Een terechte beslissing, want (jonge) patiënten die een zware behandeling tegen kanker dienen te ondergaan lopen het risico op onvruchtbaarheid en kunnen zo dubbel getroffen worden. Ook financieel, want de behandeling is niet goedkoop. In eerste instantie was de terugbetaling voorzien voor twee groepen patiënten – kankerpatiënten die voor een zware behandeling met het risico op onvruchtbaarheid staan, en vrouwen die door een verhoogd risico op bv. eierstokkanker preventief hun eierstokken laten wegnemen. De conventie werd vanaf 1 september 2018 nog verder uitgebreid naar patiënten met een borderline eierstoktumor en naar patiënten die omwille van een zeldzame niet-oncologische bloedziekte een bloedstamceltransplantatie moeten ondergaan. In dit kader ontving ik meer dan een jaar geleden een vraag van een jonge vrouw. Op jonge leeftijd, als kind, onderging zij chemotherapie. Vele jaren laten bleken haar resterende eicellen in sneltempo af te sterven, hetgeen volgens de arts een gevolg is van die chemotherapie. Die raadde dan ook aan om eicellen te laten invriezen. Echter valt zij volgens haar ziekenfonds buiten het toepassingsgebied van de huidige regeling omdat zij de chemotherapie jaren geleden, op jonge leeftijd, onderging. Nochtans gaat het ook hier om vruchtbaarheidsverlies ten gevolge van kankerbehandeling. Voormalig minister De Block antwoordde op een voorgaande vraag hieromtrent dat ze deze casuïstiek zal meenemen tijdens de volgende evaluatie van de conventie, om hierbij te oordelen of er bijkomende indicaties in aanmerking kunnen komen voor terugbetaling.

Is dit besproken tijdens een voorgaande evaluatie van de conventie?

Kan het toepassingsgebied in die mate uitgebreid worden dat personen die in deze situatie (aangetoond vruchtbaarheidsverlies ten gevolge van een eerder ondergane kankerbehandeling) eveneens gebruik kunnen maken van de regeling voor terugbetaling van cryopreservatie of 'oncofreezing'?

06.02 Minister Frank Vandenbroucke:

 (…) voor opname in de conventie werd inderdaad in september 2020 besproken door het College van artsen-directeurs met de hulp van het College reproductieve geneeskunde. Die bijeenkomst concludeerde toen dat er verschillende situaties bestaan waarin het interessant kan zijn om via de overeenkomst in te grijpen voor de terugbetaling van het behoud van de vruchtbaarheid. Het geval dat u beschrijft, is een van de besproken situaties, naast onder andere de gevallen waarin de patiënten chemotherapie krijgen, gelijktijdig met de verwijdering van gameten, voor patiënten met ovariële endometriose die de vruchtbaarheid beïnvloedt, voor patiënten met een laag AMHniveau, waardoor de gametenreserve wordt verkleind en tot slot in het geval van orchidectomie bij patiënten die slechts één teelbal hebben. Het College van artsen-directeurs werkt momenteel aan een voorstel van aanpassing en zal tevens de financiële weerslag daarvan meenemen in zijn behoefteraming voor het budget 2022.

06.03 Frieda Gijbels (N-VA): 

Mijnheer de minister, dat is goed nieuws en ik hoop dan ook dat het voorstel zo kan worden afgeklopt. Voor de betrokkenen kan het een heel groot verschil maken, niet het minst aangezien het ook vrij duur is wanneer zij het zelf moeten betalen. Bij zulke jonge mensen die nog volop aan hun toekomst aan het bouwen zijn en daarin eventueel ook een plaats zien voor kinderen, denk ik dat het vanuit medisch oogpunt een stap vooruit kan betekenen. Bovendien zal het gemoedsrust geven aan personen die al heel veel ingrijpende zaken hebben meegemaakt.