De vaccinatiestatus van de in de ziekenhuizen opgenomen covidpatiënten - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 22 oktober 2021: 

24.01 Frieda Gijbels (N-VA): 

Mijnheer de minister, Sciensano brengt op regelmatige basis rapporten over onder andere de hospitalisatie van covidpatiënten uit. Op een gegeven moment is het agentschap gestopt met de vermelding van de vaccinatiestatus van de opgenomen covidpatiënten, omdat, zo geeft Sciensano als reden op, niet alle ziekenhuizen meer deelnemen aan de ziekenhuissurveillance, waardoor er een zekere hoeveelheid data zou ontbreken. Mijn vraag dateert van enige tijd geleden. Ondertussen is gebleken en bevestigd door Sciensano dat van 70 % van de wegens Covid-19 in het ziekenhuis opgenomen patiënten de vaccinatiestatus niet bekend is, althans niet bij Sciensano. Waar zijn de ziekenhuizen die niet meer deelnemen aan de surveillance, gesitueerd? Is daar een bepaalde reden toe? Welke? Hoe komt het dat andere overigens vrij gedetailleerde data zoals de onderliggende aandoeningen, wel worden weergegeven? Zijn de data soms ook weinig representatief en gaat het ook maar om een beperkt aantal patiënten van wie we dergelijke gegevens hebben. Ten slotte, volgens de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten zijn de gegevens die door de ziekenhuizen aan Sciensano worden aangeleverd, openbaar. Waar kunnen ze worden geraadpleegd? Wie beslist wat openbaar wordt gemaakt en heeft de FOD Volksgezondheid daar een bepaalde inbreng in?

24.03 Minister Frank Vandenbroucke: 

Vooreerst moet er een en ander worden rechtgezet. Dit is zeker geen verwijt aan de betrokken krant. Ik las vanmorgen in een krant dat we van 71 % van de mensen die gehospitaliseerd zijn de vaccinatiestatus niet kennen. U hebt daar beiden naar verwezen. Dat is achterhaalde informatie. Dat is niet meer juist. Die informatie stond in het laatste wekelijkse rapport van Sciensano en was gebaseerd op gegevens voor de week van 13 tot 19 september, gegevens die zelf al wat ouder zijn, want die worden met vetraging opgeleverd. In die oudere gegevens was er inderdaad een onbekende status voor 71 % van de patiënten. Dat is gelukkig niet meer het geval. Vandaag weten we veel beter wie van de gehospitaliseerde patiënten gevaccineerd is en wie niet. We kunnen dus dag na dag het onderscheid maken in de cijfers tussen de nietgevaccineerden en de gevaccineerden. Voorts is het vervelende bij dergelijke vragen, die zeker terecht zijn, dat ze zelf al hier met vertraging behandeld worden en de informatie in mijn antwoord ook al een paar dagen oud is. We hebben altijd nieuwe en betere informatie. Ik wil dus graag verwijzen naar de persbriefing van vanmorgen van de regeringscommissaris, de heer Facon. Hij heeft daar de meest recente gegevens over de verhouding tussen gevaccineerden en nietgevaccineerden in ziekenhuizen en op intensieve zorg ter beschikking gesteld. Ik geef dat mee als achtergrond. U vroeg of u een overzicht kunt krijgen van de ziekenhuizen die meedoen aan de klinische surveillance en welke niet. Ik heb een overzicht voor augustus 2021. Daaruit blijkt dat het in de provincies Limburg, Luik, Luxemburg en Brussel om minder dan 30% van de patiënten ging. In andere provincies lag dat percentage een stukhoger, zeker met september meegerekend. Ik kan u een volledige tabel geven, maar ik zal ze niet voorlezen. De tabel slaat op juli, augustus en september. Voor Vlaams-Brabant was dat bijvoorbeeld 100%, terwijl het voor Antwerpen 86% was. De vaccinatiestatus per leeftijdsgroep bij de gehospitaliseerde patiënten vindt u op de website van Sciensano. We hebben op 23 september aan de federale gezondheidsinspecties gevraagd om alle ziekenhuizen te contacteren om een echt goede momentopname te krijgen van alle covidpatiënten in de ziekenhuizen en hun vaccinatiestatus. We hebben daar heel wat informatie uit gehaald. We weten ook wel wat meer over de overlijdens. Informatie over de reden van overlijden en de aanwezigheid van comorbiditeiten onder de gevaccineerden bij de algemene bevolking hebben we echter niet. Het is dus niet zo gemakkelijk om daar een heel precies antwoord op te geven. De volgende informatie dateert van 15 oktober. Op basis van de niet-exhaustieve klinische surveillance van de ziekenhuizen tot 28 september waren er onder de gehospitaliseerde covidpatiënten 2.145 overlijdens ten gevolge van COVID-19. Van deze 2.145 overleden patiënten waren er 104 of 4,8 % volledig gevaccineerd, 349 of 16,3 % gedeeltelijk gevaccineerd en 1.692 of 78,9 % niet gevaccineerd. Dat zegt toch iets over het belang van de vaccinatie. Van de 104 volledig gevaccineerde overleden patiënten hebben we informatie over comorbiditeiten voor 89 patiënten. Daarvan hadden er 86, dus bijna allemaal, ten minste één comorbiditeit. Van de 1.692 niet-gevaccineerde overleden patiënten hebben we informatie over comorbiditeiten voor 1.378 personen. Daarvan waren er 1.247 met ten minste één comorbiditeit. Dat is ook veel. Men kan dus eigenlijk zeggen dat zowel bij de gevaccineerden als de nietgevaccineerden de overgrote meerderheid van de overleden gehospitaliseerde patiënten minstens één comorbiditeit had. Ik denk te mogen zeggen dat de vaccins bijzonder goed werkzaam zijn, maar niet voor 100 %. Dat is met elk vaccin het geval. Hiermee vat ik echter veel informatie samen en u weet dat die van dag tot dag evolueert. Mensen met comorbiditeiten zijn kwetsbaarder, veel kwetsbaarder zelfs als ze niet gevaccineerd zijn, maar helaas ook wanneer ze wel gevaccineerd zijn. Wanneer het virus zo sterk circuleert als vandaag het geval is, moeten we de bevolking toch zeggen dat ze voorzichtig moetzijn. Dat geldt zeker voor de kwetsbaren. Mevrouw Gijbels, ik val in herhaling maar er is een goede reden waarom we de Hoge Gezondheidsraad hebben gevraagd om in het eerstkomende advies specifiek na te denken over de noodzaak van een boostervaccin voor het jongere deel van de bevolking met een comorbiditeit. Er zijn daar goede redenen voor. 

24.04 Frieda Gijbels (N-VA): 

Mij hoeft u niet van het nut van een vaccin te overtuigen, maar daarom vind ik het ook jammer dat er zo lang onduidelijk is gecommuniceerd, vooral over de gehospitaliseerde Covidpatiënten. U zegt dat de informatie achterhaald is en dat u nu wel over recente informatie beschikt over de vaccinatiestatus van gehospitaliseerde patiënten. Sciensano heeft daar lang niet over gerapporteerd. Ik begrijp dat niet, omdat dat mensen die wantrouwig staan tegenover vaccinatie of er niet in geloven, net voeding geeft. Ik vind dat daar heel correct en transparant moet over worden gecommuniceerd. De lacune in de aangeleverde gegevens heeft alleen maar het wantrouwen in de vaccinaties en in de overheid doen toenemen. Gelukkig is de situatie nu in orde, maar ik vind het jammer dat het zo lang heeft geduurd, eer aan het probleem geremedieerd werd.