De werking van de Toezichtscommissie - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 25 oktober 2022: 

Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, op 1 juni dit jaar werden de Provinciale Geneeskundige Commissies ontbonden. Artikelen 44 tot 63 van de wet van 22 april 2019 betreffende de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg werden recent gewijzigd door de wet van 30 juni 2022 wat betreft de Toezichtscommissie. Vanuit de Orde der artsen worden hierover blijkbaar een aantal vragen gesteld. Zij hebben u een brief geschreven en die ook gepubliceerd op hun website.

Werd de Orde der artsen betrokken bij de definitieve versie van de wet van 30 juli 2022? Werden zij expliciet gecontacteerd? Was er overleg? Wat werd met de feedback gedaan?

Welke andere beroepsorganisaties werden gecontacteerd en met wie werd overlegd over de definitieve versie? Wat werd met de feedback gedaan?

Heeft u kennis genomen van het schrijven van de Orde? Ik neem aan van wel. Wat was uw reactie?

Er werden een aantal specifieke zaken aangekaart, die ook al ter sprake kwamen tijdens de bespreking van het wetsontwerp in de commissie. Wat heeft u de Orde geantwoord op de verschillende punten? Kunnen bepaalde zaken nog worden geremedieerd? Zullen die worden geremedieerd en zo ja, wanneer en hoe?

Hebben andere beroepsverenigingen of verenigingen u gecontacteerd over de definitieve versie van het wetsontwerp? Wie en met welke vragen? Wat werd daarmee gedaan?

Wanneer zal de Toezichtcommissie zijn samengesteld? Dat is wel belangrijk, omdat de Provinciale Geneeskundige Commissies nu al even hebben opgehouden te bestaan en er een vacuüm is ontstaan.

Wat is er ondertussen gebeurd met de bestaande en de nieuwe dossiers? Over hoeveel actieve dossiers gaat het?

Minister Frank Vandenbroucke:

Ik wil er eerst op wijzen dat de wijzigingen van de wet van 2019 door de wet van 30 juli 2022 enkel tot doel hebben de werking van de federale Toezichtscommissie te vereenvoudigen en te verbeteren en haar bevoegdheden duidelijker te omschrijven. Zo nam de wet van 2019 bijvoorbeeld niet expliciet de bevoegdheden van de Provinciale Geneeskundige Commissies op. Vandaag zijn we duidelijk van mening dat dit zinvol is. De overige bepalingen van de wet, met name die betreffende de kwaliteitscriteria, zijn niet gewijzigd.

Wat nu de wet van 2019 betreft, ga ik ervan uit dat mijn voorganger in de coalitie waarvan uw partij deel uitmaakte, de nodige contacten heeft gehad met alle betrokkenen volgens de principes van goed bestuur, maar ik kan u daar uiteraard geen details over geven. Er zijn misschien medewerkers van uw partij die daar beter van op de hoogte zijn.

Ik kom tot uw eerste vraag, of de Orde der artsen betrokken werd bij de definitie versie van de wet van 30 juli 2022?

Er was geen raadpleging of rechtstreekse betrokkenheid van de Orde der artsen bij de opstelling van de wet van 30 juni 2022 tot wijziging van de wet van 22 april 2019. De orden, voor de beroepen waarvoor ze bevoegd zijn – artsen en apothekers –, houden zich bezig met deontologie en het tuchtrecht van beroepsbeoefenaren over wie ze bevoegd zijn. De federale Toezichtscommissie heeft een andere invalshoek, in die zin dat ze de kwaliteit van de beroepsuitoefening van gezondheidswerkers wil controleren en bevorderen, alsmede hun geschiktheid. Zo wil ze de kwaliteit van de zorg en de veiligheid van de patiënten garanderen. Dat zijn verschillende actieterreinen.

Opnieuw, de kwaliteitswet zelf dateert van 2019. Ik weet dus niet wat de regering, waar u toen deel van uitmaakte, heeft gedaan op het vlak van contacten leggen daarover.

Ten tweede vroeg u met welke andere beroepsorganisaties contact werd opgenomen. Alle beroepsorganisaties werden benaderd via de binnen de FOD Volksgezondheid opgerichte adviesraden. Bij goedkeuring in eerste lezing heb ik het ontwerp onmiddellijk doorgestuurd naar de voorzitters van de raden met een begeleidend schrijven erbij. Er werden slechts enkele technische opmerkingen gemaakt, waarmee in het ontwerp rekening is gehouden. Ook aan patiëntenplatforms werd gevraagd zich uit te spreken over de inhoud van het ontwerp. Hier wil ik er nogmaals op wijzen dat de kwaliteitseisen in de wet niet veranderd zijn. Ook het feit dat er een toezichtscommissie kwam, was geen nieuwe informatie voor de zorgverstrekkers. De wet is op 22 april 2019 goedgekeurd, mevrouw Gijbels.

Specifiek wat de wijziging met betrekking tot locoregionale anesthesie betreft, kan ik zeggen dat die er kwam op vraag van, en werd uitgewerkt met, de beroepsvereniging van de oftalmologen.

U vraagt of ik heb kennisgenomen van het schrijven van de Orde van 17 september. Ja, ik heb die brief goed ontvangen. Ik heb hem doorgestuurd naar mijn administratie om een gedetailleerd antwoord op te stellen. Ik stel in het algemeen vast dat de Orde de nadruk legt op een aanzienlijke verbetering van de kwaliteitswet in vergelijking met de vorige versie. Dat is natuurlijk positief. Andere punten waarop de Orde de nadruk legde, met name de benoeming van deskundigen in procedures betreffende lichamelijke geschiktheid van beroepsbeoefenaars, of de onderzoeksbevoegdheden van de inspecteurs, zullen worden geregeld in de uitvoeringsbesluiten die de Koning nog moet uitvaardigen, met name een besluit dat de procedure voor de Federale Toezichtscommissie regelt. Deze ontwerpen van koninklijk besluit zijn momenteel in voorbereiding. De eerste ervan liggen al voor advies bij de Raad van State.

Een volgende vraag was of andere verenigingen contact met mij hebben opgenomen. Enkel de Orde van apothekers heeft me ook een brief gestuurd over de vertegenwoordiging van de Orde binnen de Federale Toezichtscommissie. Ook die brief heb ik doorgestuurd naar mijn administratie, om ook de Orde van apothekers een gedetailleerd antwoord te sturen.

U vraagt wanneer de Toezichtscommissie samengesteld zal zijn. Zodra de wet werd gepubliceerd, wordt het besluit tot vaststelling van de samenstelling van de kamers van de federale Toezichtscommissie waarover de ministerraad moet beraadslagen opgesteld en aan de ministerraad voorgelegd. Dit besluit ligt momenteel voor bij de Raad van State.

Na het advies van de Raad van State en de ondertekening door de Koning kunnen de kandidaten worden opgeroepen om zo over te gaan tot de samenstelling van de kamers. Mijn doel is om tegen het einde van 2022 een federale Toezichtscommissie in werking te hebben.

U vraagt of er dan geen vacuüm is? We zitten inderdaad in een overgangsperiode tot we een volwaardige federale Toezichtscommissie hebben. Ondertussen kunnen de inspectiediensten van de FOD Volksgezondheid ontvangen klachten onderzoeken en dossiers samenstellen. Deze kunnen door de commissie worden onderzocht van zodra ze operationeel is.

Ook kunnen de diensten van de FOD Volksgezondheid strafrechtelijke en tuchtrechtelijke feiten melden aan het Openbaar Ministerie en de Orden. Ter informatie, elke ambtenaar die kennis krijgt van strafrechtelijke feiten is wettelijk gehouden deze te melden bij het parket. In geval van ernstig gevaar voor de volksgezondheid of patiënten kan bovendien de praktijkvergunning van de betrokken beroepsbeoefenaar worden geschorst.

Maar het spreekt voor zich dat het essentieel is dat de Toezichtscommissie met de volledigheid van haar mogelijkheden aan de slag kan. Herinner u dat deze fijnmazig zijn. Een visum kan bijvoorbeeld onder voorwaarden worden geplaatst. Een verbetertraject kan worden gestart. Daarbij verwijs ik naar een debat dat we hebben gehad over de aanpassende wetgeving.

Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoorden. Afgaande op de bezorgdheden die de Orde heeft geuit, denk ik dat het toch verstandig was geweest om de wetgeving verder te verfijnen en af te stemmen. Ik hoop dus dat er wel degelijk rekening wordt gehouden met hun opmerkingen. Het gaat inderdaad om de hoedanigheid en de rol van de inspecteurs bijvoorbeeld. Ik denk dat de bezorgdheden die zij te kennen hebben gegeven heel terecht zijn.

U geeft zelf ook aan dat we eigenlijk in een soort vacuüm zitten. Dat is volgens mij absoluut niet wenselijk. Verschillende zorgverstrekkers uit verschillende disciplines hebben mij hierover aangesproken. Ik heb dan ook gemerkt dat er heel wat ongerustheid is daaromtrent. Hoe sneller we hiervoor opnieuw een orgaan hebben dat kan optreden, hoe beter, lijkt mij.

Het incident is gesloten.