In de aanloop naar 2030 en de ‘viering’ van 200 jaar België, is de paars-groene federale regering gestart met een werkgroep om de nodige voorbereidingen te treffen. Nu al ligt er een plan op tafel waarvoor 170 miljoen euro zal nodig zijn, kondigde staatssecretaris voor Wetenschapsbeleid Dermine (PS) aan. In dit enorme bedrag is echter nog geen enkele kost voor een evenement ingecalculeerd. Het gaat enkel om geld voor de opwaardering van het Jubelpark te Brussel. “Het plan dat hier door Vivaldi op tafel wordt gelegd, is één megalomaan centralistisch droombeeld, geënt op de viering van 200 jaar België, maar zonder enige garantie op een haalbare, betaalbare en dus duurzame toekomst van ons erfgoed,” zeggen Kamerleden Tomas Roggeman en Frieda Gijbels.
Het doel van het project is op het Jubelpark “een aantrekkelijk centrum van multidisciplinaire instellingen te creëren ten dienste van een ambitieus politiek project, dat de eigenheid en de kracht van de Europese waarden en cultuur in vraag stelt en beter doet begrijpen, met name door de vele ontleningen en invloeden die onze beschaving hebben gevormd. Tegelijk moet het ook de universaliteit van de menselijke aspiraties aantonen en zo werken aan de toenadering tussen de volkeren”. Verschillende federale wetenschappelijke instellingen krijgen een rol in dit project. “Wat heeft dit in ’s hemelsnaam te maken met wetenschapsbeleid? Er is een compleet andere aanpak van de federale wetenschappelijke instellingen nodig,” pleit Frieda Gijbels. “Als we de kostbare collecties, die er wel degelijk zijn, willen bewaren voor de toekomst, is er vooral nood aan een kerntakendebat en een efficiënte en transparante organisatiestructuur. De echte vraag moet zijn wat de meerwaarde is van de federale overheid in deze en welke taken overgenomen kunnen worden door bijvoorbeeld universiteiten. Het moderniserings- en verzelfstandigingstraject, dat werd ingezet door staatssecretarissen Sleurs en Demir en dat zou moeten leiden tot lichte structuren, tot introspectie en efficiëntiewinsten, wordt blijkbaar 180 graden teruggedraaid.”
Laatste adem van België?
Het project zal mede worden gefinancierd door middel van het meerjareninvesteringsplan van de Regie der Gebouwen, BELIRIS, de bestaande reserves van de op het terrein gevestigde etablissementen en sponsoring. Om de coördinatie van dit grootschalige project en de financiering van aanvullende culturele initiatieven mogelijk te maken, is een recurrent budget van 400.000 euro uitgetrokken. Daarnaast zijn voor dit project ook uitzonderlijke middelen van de Nationale Loterij beschikbaar gesteld.
“Ongezien”, zegt Roggeman. “De Vivaldi-partijen gaan zo ver in hun belgicisme dat ze massaal belastinggeld verspillen voor pure symboliek. Ik denk dat momenteel heel wat andere sectoren die financiële ademruimte kunnen gebruiken.”