Federale testplatform bis - Schriftelijke vraag aan minister Vandenbroucke

20 mei 2021

Mijnheer de minister,

Het federale testplatform bis werd opgericht om voldoende testcapaciteit te kunnen voorzien en wordt gefinancierd via een forfaitaire vergoeding per maand. Acht klinische labs, vaak verbonden aan een universiteit, nemen eraan deel. Dit testplatform wordt betaald voor 2000 testen per dag per site, dat wil zeggen 16.000 testen per dag of 112.000 testen per week voor alle sites in totaal. Op het overzicht van Sciensano lijkt dit aantal niet te worden bereikt. Bovendien blijkt dat het testplatform 41.000 tot 96.000 testen per week heeft geanalyseerd tot midden april.

Kan u een overzicht geven van het totaal aantal testen dat dagelijks wordt uitgevoerd door het federale testplatform bis, alsook de verdeling per labo? 

Kan u een overzicht geven van de exacte overfinanciering in totaal, alsook de verdeling per labo? 

Zijn er labo’s die bijkomende testen hebben gefactureerd? Zo ja, kan u hiervan een overzicht geven (welke labo’s en voor welk aantal/bedrag)?

Hoeveel testen hadden de labo’s moeten uitvoeren in ruil voor de vergoeding? 

Erkent u het probleem van overfinanciering? Welke concrete acties zal u ondernemen om deze situatie op te lossen? Is terugvordering van de overfinanciering mogelijk? 

Met dank voor uw antwoorden, 

Frieda Gijbels 

14 september 2021 

Geachte mevrouw Volksvertegenwoordiger,

Er is een federaal platform gecreëerd, bestaande uit 8 partners van een klinisch laboratorium en een universitair laboratorium. Dit platform werd opgezet met als doel testen te analyseren voor:

de erkende laboratoria voor klinische biologie, wanneer hun testcapaciteit tijdelijk ontoereikend is;

de gezondheidsinspectie van de gemeenschappen, in geval van uitbraken en in het kader van de teststrategie;

de test –en afnamecentra die kiezen voor een samenwerking met de labo’s van het federaal platform.

Deze partners krijgen testmateriaal- en apparatuur ter beschikking gesteld door de overheid. Deze apparatuur laat toe om dagelijks grote volumes testen te analyseren, tot 7.000 testen per site per dag. De 8 sites tekenden overeenkomsten met RIZIV en FOD waar de werkings- en financieringsmodaliteiten in werden vastgelegd. 
De financiering bestaat uit 3 luiken:

Een eenmalige vergoeding voor opstartkosten (bijvoorbeeld voor aanpassingen gebouwen en infrastructuur), dit op basis van aangetoonde kosten, tot maximaal 275.000 euro per site.

Een forfaitaire vergoeding per maand, die overeenkomt met het personeel dat nodig is om dagelijks gemiddeld 2.000 testen uit te voeren. Deze kost wordt geraamd op 12 euro per test. Voor 30 dagen gemiddeld 2.000 testen komt dit neer op een bedrag van 720.000 euro per site.

Een kost per uitgevoerde test, waar de reeds vergoede kosten (reagentia en verbruiksmateriaal, toestellen en personeelskosten) worden afgetrokken van de het bedrag dat de verplichte ziekteverzekering vergoedt per test aan laboratoria buiten het platform.

In absolute aantallen schommelen de cijfers van alle laboratoria van het federaal platform samen tussen ongeveer 41.000 en 96.000 testen per week.
U geeft aan dat de laboratoria werden vergoed voor 16.000 testen per dag of 112.000 per week. Dit is slechts zo voor de personeelskost verbonden aan een testen, m.n. 12 euro per test. Bij een volgende infectiegolf of benutting van de testcapaciteit omwille van reizigersverkeer of culturele evenementen is een snelle opschaling van testcapaciteit essentieel. Hierbij is het niet enkel belangrijk om voldoende reagentia en toestellen voorhanden te hebben, de verschillende laboratoria moeten ook voldoende opgeleid en getraind personeel in dienst hebben om plots grote volumes van stalen te kunnen verwerken.
Buiten deze personeelskost worden de laboratoria dus vergoed per uitgevoerde test.

Belangrijk om te benadrukken is dat tegenover deze kost de contractuele verbintenis staat om te voorzien in voldoende personeel dat klaar is om bij een volgende infectiegolf of andere reden van verhoogde benutting van de testcapaciteit de testen op een snelle en kwalitatieve manier uit te voeren. Het aanwerven van geschikt en voldoende personeel is een proces dat veel tijd in beslag neemt, eens het personeel is aangeworven blijft dit een vaste kost voor de laboratoria. Het is dus nodig dat voorzien wordt in een vaste financiering van deze kost om deze werking met specifieke doeleinden van buffercapaciteit mogelijk te maken. 

Door de grote opschaling buiten het federale platform wordt deze overloopcapaciteit tot nu weinig benut. Verder is het federale platform ter beschikking van de test- en afnamecentra, die een vrije keuze hebben in de laboratoria waarmee ze samenwerken. Voor de grootschalige en repetitieve screenings in residentiële collectiviteiten, scholen en bedrijven, de pieken in het reizigersverkeer en de testing van culturele evenementen moet de capaciteit van het federaal platform kunnen worden aangesproken, teneinde een stijging van de doorlooptijd te vermijden. Verder wordt ondertussen de PCR-testcapaciteit ook ondersteund door andere types testen, de snelle antigeentesten en de zelftesten.

De capaciteit die werd gecreëerd binnen en buiten het federaal platform lijkt tot nu toe te volstaan om de nationale behoeftes te dekken in deze pandemie. 
In de volgende fasen van de pandemie zal de opdracht van het federale testplatform moeten geëvalueerd worden in functie van de evolutie van de pandemie, de bijhorende behoefte voor PCR testen en de evoluerende teststrategie. 
Ook de financiële mechanismen moeten in dit licht geëvalueerd worden en worden bijgestuurd waar nodig. Indien de capaciteit van het federaal platform ook tijdens de zomermaanden onderbenut blijft, in een periode waar veel getest wordt omwille van reizigersverkeer en culturele evenementen, zal de forfaitaire personeelskost naar beneden worden gebracht via een aanpassing van de overeenkomst met de laboratoria van het federaal platform.