Het dragen van mondmaskers in de ziekenhuizen - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 10 januari 2023: 

13.02 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, het dragen van een mondmasker is een efficiënte manier om de verspreiding van ziektekiemen te beperken. Het gaat dan niet alleen over SARS-CoV-2, maar bijvoorbeeld ook over influenza. Het medisch personeel is opgeleid om persoonlijke beschermingsmiddelen op een correcte manier te gebruiken en zij weten ook dat het zeker in het griepseizoen of bij een hoge circulatie van andere pathogenen ten zeerste aan te bevelen is om mondmaskers te dragen, vooral bij contacten met verzwakte of vatbare personen.

Sinds de covidcrisis is er daarin verandering gekomen omdat er bijvoorbeeld ook in ziekenhuizen een algemene mondmaskerplicht geldt. Die verplichting werd nogmaals bevestigd in de interministeriële conferentie van 18 mei, waarvan ik het verslag overigens niet kan terugvinden.

Op welke elementen baseert men zich om de mondmaskerdracht al dan niet te verplichten? Denkt u dat ziekenhuizen en de experts ter plaatse zelf kunnen beoordelen op welke afdelingen of in welke omstandigheden het dragen van mondmaskers zinvol is en welke niet? In welke omstandigheden wordt een dergelijke verplichting opgeheven?

13.03 Minister Frank Vandenbroucke:

Om te beginnen is er de vraag of ik begrijp dat wanneer mensen in de zorg worden verplicht om een mondmasker te dragen, dat voor hen een ongemak kan zijn. Ik hoor daar heel verschillende dingen over. Vorige week was ik in een ziekenhuis waar men het geen enkel probleem vond, want ook in ruimtes waar het niet verplicht was, droegen mensen een mondmasker. Ik hoor echter ook andere dingen van mensen op het terrein, die er graag verlost van zouden zijn omdat het toch wel vervelend is het te moeten dragen. In het algemeen kunnen we zeker aanvaarden dat mensen het vervelend vinden. Ik wil zeker ook het argument aanvaarden dat bij communicatie het kunnen zien van het volledige aangezicht beter is. Voor de kerstvakantie heb ik informeel aan onze adviesorganen gevraagd of we het huidige beleid inzake mondmaskers in zorginstellingen verder zouden zetten. Ik heb dat expliciet gevraagd omdat ik deverschillende reacties hoor, ook van mensen die het vervelend vinden. Het antwoord op de informele vraag was het voorstel om het zo te houden. Eigenlijk kan men stellen dat in de huidige situatie de viruscirculatie weliswaar daalt en dat ziekenhuisindicatoren voor COVID-19 verbeteren. We komen echter net uit de kerstvakantie, dus dat is niet zo eenvoudig te beoordelen. Volgens de klassieke terminologie zitten we nog op beheersniveau 2. Men mag daarbij niet vergeten dat er ook zeer veel circulatie is van het griepvirus en RSV. In combinatie daarmee zorgt dat voor een belangrijke druk op het zorgsysteem. Daarom blijft de Risk Assessment Group de mondmaskerdracht in de zorgsector aanbevelen. De Risk Management Group heeft een gedetailleerd en wetenschappelijk onderbouwd advies gevraagd aan het Strategic Scientific Committee met betrekking tot de mondmaskerdracht in de zorg en de modaliteiten. Er werd een grondiger advies gevraagd aan het Strategic Scientific Committee omdat ik de vraag op informele basis had gesteld. Men had daarop aangegeven dat grondiger te willen bekijken. Ik verwacht dat advies en op basis daarvan zal de Risk Management Group een voorstel doen dat we kunnen voorleggen aan de Interministeriële Conferentie Volksgezondheid. De laatste raad die ik daarover heb gekregen van de experten was om het huidige bestel voorlopig in stand te houden. In de ziekenhuizen is dat trouwens een verplichting. Anderzijds hoop ik toch een strategisch advies te krijgen dat misschien een beetje meer vooruitblikt over hoe we verder om moeten gaan met de mondmaskerplicht. Ik weet niet of er mensen uit de zorg stappen wegens de mondmaskerplicht. Ik denk eerlijk gezegd dat er veel mensen in de zorg, zelfs als ze het vervelend vinden, wel beseffen dat dit een beveiliging is voor zichzelf en patiënten wanneer er griep, RSV of covid rondgaat. Op het vlak van de vaccinaties vind ik een verplichting momenteel niet aan de orde, zoals ik al eerder heb gezegd. Ik blijf dus bij mijn eerdere antwoord. Dat kan dus ook geen reden zijn om uit de zorg te stappen.

13.05 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, wij zitten nu in een periode met een hoge circulatie van allerlei pathogenen. Het is dus sowieso een gevoelige periode en het blijft natuurlijk belangrijk dat patiënten goed worden beschermd, zeker zij die een zwakkere gezondheid hebben, maar uiteindelijk mogen wij niet vergeten dat het om zorgprofessionals gaat die gewoon zijn om met infecties om te gaan en dat er in de ziekenhuizen ook infectiepreventiespecialisten aanwezig zijn die best kunnen beoordelen wanneer een mondmasker aangewezen is en wanneer niet.

Wij zijn in de covidperiode gewoon geweest dat er heel wat van boven werd opgelegd, maar er moet over worden gewaakt dat de regie op tijd weer in handen van de artsen en zorgverstrekkers komt, omdat zij het terrein waarop zij werken het best kennen en ook heel goed weten hoe zij hun patiënten het best kunnen verzorgen.