Indexering lonen ziekenhuizen - Mondelinge vraag minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 24 mei 2022:

08.01 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, ik verwijs naar de ingediende vraag.

Door de stijgende levensduurte worden er loonindexeringen doorgevoerd, volgens het Planbureau tot 8% voor 2021-2022.

Voor ziekenhuizen zijn er verschillende financieringsmechanismen om het personeel te kunnen betalen.

Enerzijds is er het BFM, maar anderzijds wordt ondersteunend personeel ook vergoed door afdrachten van artsenhonoraria.

Hoewel het BFM de indexering volgt, doen de artsenhonoraria dat niet, aangezien zij beperkt mogen stijgen. Doordat de afdrachten vanwege de honoraria dus relatief minder doorwegen, komt de ziekenhuisfinanciering, die sowieso al maar heel weinig marge toelaat, in de meeste ziekenhuizen onder druk te staan.

Verder wordt een deel van het personeel betaald via het Fonds Sociale Maribel. Dit volgt de indexering ook niet.

- Kan u aangeven wat de verwachte impact is van de relatief teruglopende inbreng van afdrachten voor de ziekenhuisfinanciering?

- Kan u aangeven wat de verwachte impact is van het gebrek aan correcte indexering van het FSM?

- Wat zal u ondernemen om de ziekenhuisfinanciering niet te laten ontsporen?

08.02 Minister Frank Vandenbroucke:

Mevrouw Gijbels, voor het loon van het zorgpersoneel in ziekenhuizen dat gefinancierd wordt via het BFM wordt de spilindex gevolgd. Het budget van financiële middelen of BFM wordt dus ter zake aangepast. De voorlopige extra impact van de snel stijgende index op het BFM van 1 juli 2022 wordt geraamd op 300 miljoen euro. Daarnaast hebben we beslist om 207 miljoen extra te investeren in de begroting van de ziekteverzekering. Concreet komt dat neer op een verhoging van 2 % van de tarieven voor zorgverleners gedurende de periode 1 juni 2022 tot 31 december 2022. Grosso modo komen we zo aan de 207 miljoen waarvan sprake.

Vanaf 1 januari 2023 zullen de tarieven berekend worden, rekening houdend met de indexevolutie tussen juni 2021 en juni 2022. Dat betekent dat ook de tarieven van de artsen werkzaam in ziekenhuizen voor de betrokken periode verhoogd kunnen worden, met name met 2 %.

Het systeem van de sociale Maribel is een dotatiesysteem. De dotaties worden berekend op basis van het aantal rechtopenende werknemers in de betrokken sectoren in het jaar n-2. Ieder jaar bekijken de fondsen sociale Maribel of de hen toegekende dotatie voor het betrokken jaar de ruimte laat voor de creatie van bijkomende tewerkstelling, wat het hoofddoel is van de sociale Maribel, en of de financiële tussenkomsten voor de werkgevers voor de bijkomende tewerkstelling eventueel kunnen verhoogd worden.

Sinds 2019 is deze doelstelling aan de reglementering toegevoegd in een streven naar een financiering van de totale loonkost van de betrokken werknemers. Tot nog toe, onverminderd de eerder vermelde wijziging, wordt de volledige loonkost van de betrokken Maribel-werknemers echter niet volledig afgedekt door de Maribel-middelen. Er is bijgevolg nog een deel dat ten laste valt van de werkgever. Dat kan tengevolge van de loonindexeringen ook stijgen. De Maribel-middelen an sich worden niet geïndexeerd.

08.03 Frieda Gijbels (N-VA):

Dank u wel, mijnheer de minister. Ik begrijp dat er niet direct een zicht is op de impact, met name dat er minder inbreng is van afdrachten. Er wordt immers geschat dat er een indexering van 8 % voor de lonen zou zijn, maar de tarieven van de zorgverleners zullen die evolutie niet volgen. Dat zal er volgens mij voor zorgen dat er een probleem ontstaat in dat deel van de ziekenhuisfinanciering dat via de afdrachten wordt geregeld.

Ik begrijp dat het heel moeilijk is de impact daarvan in te schatten, omdat het nu eenmaal over iets heel ontransparants gaat. Wij hebben veel te weinig zicht op het aandeel van de afdrachten in de verschillende ziekenhuizen. Verder verschilt ook de hoogte van de ereloonsupplementen in de verschillende ziekenhuizen sterk. De ziekenhuizen waar de hoogste ereloonsupplementen worden gevraagd, zijn vaak de ziekenhuizen die het financieel het moeilijkst hebben.

Ik stel voor dat hier goed over gewaakt wordt. Ik zeg niet dat er zomaar moet worden bijgepast, maar ik meen wel dat dit aanleiding moet zijn tot verbetertrajecten voor de ziekenhuizen die het moeilijk hebben en die het waarschijnlijk door de terugval van de afdrachten relatief gezien nog moeilijker zullen krijgen.