Kleine effect van de Paaspauze - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

20 april 2021: bijkomende mondelinge vraag tijdens het actualiteitsdebat over COVID-19 in de commissie Volksgezondheid.

Ik heb nog een paar korte extra vragen. Een eerste vraag gaat over de paaspauze, die wij nu net achter ons hebben. Ik hoorde vandaag dat die paaspauze slechts een beperkt effect had. Is dat geanalyseerd? Hoe valt te verklaren dat het effect zo klein is? Er is immers wel een hoge tol voor betaald. De scholen werden gesloten, wat voor extra leerachterstand heeft gezorgd. Door de sluiting van de scholen blijft de epidemie ook meer onder de radar. Met de schoolheropening komt er weer een grote testmachine op gang. Scholen behoren tot de meest gecontroleerde omgevingen, hoorde ik. Denkt u dat het een foute beslissing is geweest? Zou u die beslissing opnieuw maken, als u daarop vandaag terugkijkt? 

01.19 Minister Frank Vandenbroucke:

Er zijn vragen gesteld over het onderwijs. Ik wil bevestigen dat het openhouden van het onderwijs een absolute prioriteit was voor deze regering vanaf de eerste dag dat zij is aangetreden. Ik denk dat we daarin verschillen van het beleid in andere landen, waar men daaraan toch minder belang heeft gehecht. Wij hebben scholen systematisch proberen openhouden omdat we dat belangrijk vonden. Wij zijn daarin niet altijd geslaagd: het was absoluut noodzakelijk om vóór de paasvakantie voor de scholen een pauze van een week toe te voegen, waarbij er geen contactonderwijs zou zijn. Ik denk dat dit absoluut noodzakelijk was, maar dat neemt natuurlijk niet weg dat we blij zijn dat we gisteren het onderwijs konden heropenen. Dat vinden wij noodzakelijk. Ik zal niet vooruitlopen op wat er verder zal gebeuren in het onderwijs. De situatie wordt geëvalueerd.

01.23 Frieda Gijbels (N-VA):

...

Wat de paaspauze betreft, wordt er geen analyse Wat de paaspauze betreft, wordt er geen analyse gemaakt van de beslissing om de scholen een week eerder te sluiten? Daar zit toch een afweging. Van de ene kant wordt misschien het aantal contacten beperkt, maar van de andere kant zijn dat wel gecontroleerde contacten. Ook wordt de testing daar heel erg opgedreven. Wat is die afweging en analyse daar? Hebben we genoeg voordeel gehaald uit de paaspauze om dat te kunnen verantwoorden?gemaakt van de beslissing om de scholen een week eerder te sluiten? Daar zit toch een afweging. Van de ene kant wordt misschien het aantal contacten beperkt, maar van de andere kant zijn dat wel gecontroleerde contacten. Ook wordt de testing daar heel erg opgedreven. Wat is die afweging en analyse daar? Hebben we genoeg voordeel gehaald uit de paaspauze om dat te kunnen verantwoorden?

01.24 Minister Frank Vandenbroucke:

Er is geen ander land België dat we als het ware kunnen beschouwen als een laboratorium waarin we de sluiting niet zouden hebben opgelegd. U bent het er vanzelfsprekend mee eens dat wij geen laboratoriumexperimenten kunnen doen met het beleid tegen de epidemie. Wij nemen een beslissing. Wij gaan ervan uit en ik ben er absoluut van overtuigd dat wanneer wij die beslissing niet hadden genomen, wij met nogal wat grotere problemen te kampen zouden hebben dan de problemen waarmee wij vandaag te maken hebben. Dat merken wij door de heel snelle toename van het aantal vastgestelde besmettingen bij kinderen en jongeren, voorafgaand aan die week extra sluiting van het contactonderwijs. Dat merken wij. Wij merken die impact na een vakantieperiode, bijvoorbeeld de twee weken die wij hebben genomen met de herfstvakantie, de kerstvakantie, de krokusvakantie die ook werd verlengd. U moet gewoon maar kijken naar de curve van de besmettingen bij kinderen. U ziet dat die curve daalt tijdens vakantie- of sluitingsperiodes. Ze komt op een lager punt. Dat is heel goed te zien. Wanneer de scholen terug openen en er wordt opnieuw getest als tevoren, zien wij dat er minder besmettingen zijn. Zij zijn enigszins weggeëbd. Helaas en ondanks de beste wil van de wereld zien wij dat die besmettingen vanaf dat ogenblik opnieuw beginnen toe te nemen. Er ontstaat zelfs een soort exponentiële ontwikkeling in de vaststelling van het aantal clusters. Dat is de schuld van niemand. De scholen doen hun uiterste best. De idee dat wij de scholen rustig hadden kunnen laten doorwerken op het punt waarop wij stonden, is echt een vergissing. Ik moet eerlijk bekennen dat ik soms ook enige moeite heb om de teneur van het debat te begrijpen, alsof er mensen zouden zijn die opperen de scholen zomaar te sluiten. Ik heb van de allereerste dag waarop de regering was gevormd, gesteld dat mijn topprioriteit was de scholen open te houden. Ik ben ook minister van Onderwijs geweest met hart en ziel. Mijn topprioriteit was de scholen open te houden. Ik moet eerlijk toegeven dat het openhouden van de scholen veel belangrijker is dan al het overige. Het probleem is natuurlijk dat collega's van de verschillende deelregeringen komen pleiten voor allerlei sectoren: scholen, cultuur, sport, horeca. Indien zij tevreden zouden zijn met alleen maar de scholen, zouden wij de scholen natuurlijk gemakkelijker kunnen openhouden en open laten. Het is echter precies omdat zij ook naar andere sectoren kijken, wat in mijn ogen geen verwijt is, dat er een soort van evenwicht ontstaat. Wij kunnen dus niet zomaar beslissen de scholen ongelimiteerd open te houden op een ogenblik waarop wij een besmettingsgolf doorheen de scholen zien gaan, zelfs al is ze beperkt en zijn de scholen niet de motor daarvan. Er is dus echt geen twijfel over het feit dat wij op een bepaald moment gedwongen kunnen worden het contactonderwijs even te stoppen. Daarover is echt geen twijfel. Wij doen daarmee geen laboexperimenten. Het is echter duidelijk dat, indien wij de evolutie zomaar zouden laten lopen, er nog meer besmettingen zouden zijn bij de 0-tot-19- jarigen. Kijk gewoon maar naar de curves. Het is te hopen dat die nu niet snel hernemen. Het is de reden dat we nu allemaal heel voorzichtig moeten zijn.

01.25 Frieda Gijbels (N-VA): 

Ik denk dat we daarin van mening verschillen. Door te testen in scholen brengt men meer naar boven, want anders niet naar boven komt.
01.26 Minister Frank Vandenbroucke: 

Het is niet dat men meer begint te testen. Men ziet de besmettingen week na week toenemen.

01.27 Frieda Gijbels (N-VA): 

Sciensano heeft aangetoond dat de besmettingen bij de schoolpopulatie niet hoger zijn dan de besmettingen bij de algemene populatie. Ik wil dit toch een beetje in twijfel trekken. Ik zou toch de evaluatie van de paaspauze willen zien. Over de cijfers van de RSZ en de besmettingen in de verschillende beroepscategorieën zegt u dat er een heel gedetailleerd rapport aankomt. Waarom kunnen wij die cijfers ook niet in het wekelijkse rapport zien, omdat ze toch ook aan Sciensano worden aangeleverd en zij ze voor hun analyses gebruiken?