Tijd dat België eens gaat wegen op het Europese pandemiedebat

Dat de aanpak van de Covid-19 pandemie door de Europese Unie geen succes is, is een understatement. In de VS is men blij dat men geen 'Europese toestanden' meemaakt, China en Rusland grijpen de crisis aan om verdeeldheid te zaaien. De federale regering moet op Europees niveau aandringen om man en paard te noemen. Daarom leggen Anneleen Van Bossuyt, Kathleen Depoorter en Frieda Gijbels een resolutie neer waarin ze de regering vragen op een paar Europese pijnpunten te wegen en doen ze voorstellen hoe het beter kan.

De Kamerleden vragen de regering vooral om op Europees niveau de komende weken en maanden de juiste stappen te zetten in het stroomlijnen en coördineren van de bestrijding van het virus, het opstarten van een adequate nazorg en om met een open vizier naar de toekomst te kijken.

Volgens Kathleen Depoorter kan de Europese aanpak van de vaccinatie allesbehalve een succes genoemd worden. “Dat ontkennen of vergoelijken helpt niet, het mismanagement van de vaccincampagne moeten we durven benoemen en waar nodig druk zetten om ervoor te zorgen dat de doses nu ook daadwerkelijk en snel bij de burger geraken. We zien de oplossing vooral in het opdrijven van de productie en noodvergunningsprocessen voor innovatieve geneesmiddelen. Niet in paniekvoetbal zoals dreigen met een exportverbod. Dat zal enkel een negatieve impact hebben op de buitenlandse reputatie van de EU en onze farmaceutische sector aanzetten om andere oorden op te zoeken voor hun productie.”

Kamerlid Anneleen van Bossuyt dringt erop aan dat de nieuwe acties van de Europese Commissie in nauw overleg met de lidstaten gebeuren. “Voor sommigen betekent snel schakelen, zo min mogelijk inspraak van de lidstaten en eigengereid optreden. Centralisatie zonder respect voor subsidiariteit of de bevoegdheidsverdeling tussen de Unie en lidstaten is echter een heilloos pad. Betere samenwerking en coördinatie kunnen ook zonder dat er nog meer bevoegdheden aan Europa worden overgedragen.”

Europa heeft tijdens de crisis duidelijk een ambitie op vlak van volksgezondheid ontwikkeld, stelt Van Bossuyt vast. “Getuige daarvan de plannen voor een ware Europese gezondheidsunie. De EU-budgetten voor gezondheidszorg alleen al werden vertienvoudigd op zeer korte tijd en nu wil ze overal regelgevend gaan optreden. We vragen de regering om aandachtig een diepgaande analyse van al deze plannen te maken om de impact op ons eigen gezondheidssysteem in te schatten en de rem in te drukken als deze te ver gaan. Gezondheidszorg is nog altijd een verhaal van mensen en het beleid moet zo dicht mogelijk bij de burger gevoerd worden en niet van veraf door de EU gedicteerd. Elk gezondheidssysteem heeft zijn eigen kenmerken, en het is aan de lidstaten om te bepalen hoe ze hun welvaartstaat willen uitbouwen.”

Tegelijk moeten we nu ook werk maken van een toekomstdebat post-Covid-19. Dit land moet proactief Europees met een echte concrete visie komen over open strategische autonomie, grondstoffen en vooral een ondernemingsvriendelijke omslag voor ‘Onderzoek en Ontwikkeling’ en productie van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. Corona zal jammer genoeg allicht niet de laatste gezondheidscrisis zijn die we doorworstelen. Het is dus essentieel om zo snel mogelijk de juiste conclusies te trekken en hervormingen door te voeren die een kans geven aan onze instellingen en ondernemingen om ze zo snel en efficiënt mogelijk in te dijken. Frieda Gijbels: “In dit kader is het ook belangrijk de pandemic preparedness projecten van de EU voortaan op regelmatige basis te evalueren op hun merites en hieraan de nodige conclusies te koppelen.”