De Belgica is een hypermodern onderzoeksschip, maar ligt al maanden werkloos aan de kade in Zeebrugge. De oorzaak is een combinatie van problemen, zoals de stijgende brandstofkosten en contractuele conflicten met de Franse uitbater Genavir. Genavir verbrak eerder dit jaar eenzijdig het contract en startte juridische procedures tegen de Belgische staat. Daardoor is het schip voor onbepaalde tijd uit de vaart genomen.

Sociale dumping aan boord

Bovendien wijst Gijbels op de onthutsende praktijken van sociale dumping aan boord van de Belgica. De Franse uitbater ronselde goedkope Letse matrozen, zo bleek tijdens een inspectie. “Dat een Belgisch overheidsschip, dat onder Belgische vlag vaart, betrokken raakt bij dergelijke praktijken, is schandalig. Het toont niet alleen een ernstig gebrek aan toezicht door de overheid, maar ook hoe de uitbating van het schip slecht is aangepakt door de federale regering”, stelt Gijbels.

Amper 128 vaardagen per jaar

Het schip is fonkelnieuw en werd nog maar pas gepresenteerd als een kroonjuweel van de Belgische wetenschap, maar door slecht financieel beheer en gebrek aan duidelijke beleidskeuzes van staatssecretaris Dermine ligt het aan de kade, hekelt Gijbels: “Tijdens de inhuldiging werd ons verteld dat de Belgica tot wel 300 dagen per jaar in dienst zou zijn van onze wetenschappers. In werkelijkheid werd er door twijfelachtig beleid maar budget vrijgemaakt voor amper 128 vaardagen in 2024. En zelfs dat werd pas bereikt na hevig lobbywerk. Dit is onaanvaardbaar.”

Wel geld voor astronaut

Gijbels wijst ook op de prioriteiten van Dermine, die vorig jaar miljoenen euro’s veil had voor een nieuwe Belgische ruimtevaartmissie, maar tegelijk niet in staat was om de nodige middelen vrij te maken om het onderzoeksschip operationeel te krijgen. “De Inspectie van Financiën wees erop dat er wel degelijk budgetten waren voor nieuwe onderzoeksprogramma’s. De vraag is dus waar die budgetten dan wel voor werden gebruikt. Hoe kan het dat er plots tientallen miljoenen beschikbaar zijn voor een astronautenmissie, terwijl een belangrijk nationaal project zoals de Belgica, dat bovendien al jarenlang werd voorbereid, zo verwaarloosd wordt?” vraagt Gijbels zich af.

De N-VA dringt aan op een snelle oplossing voor de impasse rond de Belgica en roept de ontslagnemende federale regering op om ervoor te zorgen dat het schip weer bemand geraakt, dat budgetten correct worden ingezet en dat het schip zo snel mogelijk weer kan worden ingezet voor wetenschappelijk onderzoek.