Introducties in het buitenland - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

1 juni 2021: ingediende mondelinge vraag tijdens het actualiteitsdebat over COVID-19 in de commissie Volksgezondheid

Mijnheer de minister,

Aan het specifieke genoom van een virus kan men achterhalen of dit virus nieuw geïntroduceerd werd in ons land. Zo worden hele stambomen opgemaakt om het spoor van het virus te kunnen volgen. Er zijn signalen dat er in ons land bijzonder veel afzonderlijke introducties waren in de verschillende golven.

Wordt er specifiek onderzocht welke varianten werden binnengebracht in ons land en is er een overzicht van het aantal afzonderlijke introducties?

Zo ja, kan u dit toelichten voor de verschillende golven? Hoe verhoudt zich dit ten opzichte van andere landen? 

Wordt er ook gezocht naar verklaringen? Zo ja, wat zijn dan de verklaringen?

Met dank voor uw antwoorden
Frieda Gijbel

01.14 Minister Frank Vandenbroucke:

Ik denk niet dat we de verschillende golven van de epidemie in ons land rechtstreeks aan de introductie van bepaalde varianten kunnen verbinden. Er zijn mensen die zeggen dat de derde golf mee te verklaren is door de overgang van de dominantie van de oude, klassieke varianten naar de dominantie van de zogenaamde Britse variant. Daar zit iets in, maar de Britse variant werd al geïntroduceerd in december 2020 en januari 2021. De derde golf is pas maanden later gekomen. De Britse variant heeft daarin een rol gespeeld, maar het is toch niet alleen dat. Het gaat ook over het gedrag van mensen, waarbij er op een bepaald moment te veel contacten zijn, wat dan gunstig is voor het virus. Bij de tweede golf van vorig jaar zien we ook geen specifieke dominantie van één variant, maar een mengeling van verschillende varianten die daarvoor al circuleerden. In de eerste golf zagen wij overigens ook al een mengeling van varianten uit verschillende geografische gebieden. Er zijn landen in de wereld waar de eerste golf homogener was dan bij ons, maar het is moeilijk om daarover algemene uitspraken te doen. Als een variant in bepaalde landen echter in grote mate circuleert, is de kans wel groot dat men die niet een keer maar meerdere keren in ons land geïntroduceerd krijgt. Er is natuurlijk een zeker, zij het geen sterk verband tussen het aantal introducties en de grootte van de kans dat een bepaalde variant vervolgens de dominante variant wordt. Mevrouw Gijbels, het is dus een complex en genuanceerd verhaal.

01.15 Frieda Gijbels (N-VA): 

Wat de varianten betreft, ik heb de vraag gesteld niet alleen rond de varianten of concern, maar ook rond de verschillende stammen die in België ontdekt zijn. Daaruit blijkt dat we een groot aantal verschillende introducties hebben gekend in ons land. Daarom denk ik dat het wel een punt van aandacht moet zijn. We moeten aan de grenzen alert blijven voor nieuwe introducties. Ons land is nu eenmaal een kruispunt tussen verschillende landen. Daarom moet dit onze aandacht blijven wegdragen. Ik hoop ook dat er een goede analyse volgt.