Opvang Oekraïense oorlogsslachtoffers - Mondelinge vraag aan minister Vandenbroucke

Commissie Gezondheid 24 mei 2022:

10.01 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, onlangs kon men op de radio horen dat België zou hebben ingestemd met het verzoek om een zestigtal Oekraïense oorlogsslachtoffers op te vangen. Het zou gaan om tien verlamde patiënten en een vijftigtal patiënten die wonden hebben opgelopen in de oorlog. Op 20 april was er één patiënt opgenomen in het ziekenhuis in Luik. België zou een eerste capaciteit van 150 bedden beschikbaar hebben gesteld om Oekraïense vluchtelingen op te vangen. Het Comité Hospital & Transport Surge Capacity volgt de situatie in de ziekenhuizen op.

Wat is de verdeelsleutel voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen in de ziekenhuizen? Wordt er een onderscheid gemaakt tussen types bedden? Welke algemene en universitaire ziekenhuizen zijn hierin betrokken partij? Wat is de actuele bezetting van de ziekenhuisbedden? Kunt u hiervan een overzicht per provincie geven?

Ik stelde hierover reeds eerder een vraag. Toen gaf u aan dat u nog zou spreken met het Militair Hospitaal Koningin Astrid. Wat is het resultaat van dat gesprek? Worden er daar alsnog extra bedden voorzien, los van de 25 bedden voor de patiënten met brandwonden? Hoe staat het met de bezetting van het Militair Hospitaal Koningin Astrid door het Brugmannziekenhuis? Zoals u weet, worden er twee verdiepingen van het Militair Hospitaal Koningin Astrid gebruikt door het Brugmannziekenhuis. Zijn er afspraken gemaakt om capaciteit vrij te maken voor oorlogsslachtoffers?

10.03 Minister Frank Vandenbroucke:

Mijnheer de voorzitter, mevrouw Gijbels, mijnheer Creyelman, u stelde beiden de zeer concrete vraag waar deze patiënten terecht zullen komen. Ik kan daarover nog niet veel zeggen. Gedetailleerde gegevens maak ik inderdaad liever schriftelijk over.

Met betrekking tot de kankerpatiëntjes, het gaat om jonge patiënten, van 2 tot 17 jaar, die lijden aan bloedkanker, zoals leukemie, of solide tumoren, zoals hersentumoren. Zij worden opgevangen in centra gespecialiseerd in pediatrische oncologie, gespreid over Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Om privacyredenen, wij willen niet dat deze ziekenhuizen bevraagd worden door journalisten, geven wij geen ziekenhuizen van bestemming vrij. Ik heb daarover tot nog toe geen gegevens gecommuniceerd.

Mijnheer Creyelman, u vroeg wat de capaciteit is die wij aanbieden. België heeft zich geëngageerd binnen het Europees steunmechanisme om 150 bedden ter beschikking te stellen in onze ziekenhuizen voor de opvang van zieken en gewonden. Daarnaast hebben wij nog 60 plaatsen voor revalidatie ter beschikking gesteld. Wij gebruiken daarvan nog niet veel. Vandaag hebben wij 8 van deze bedden effectief in gebruik. Mijn diensten bereiden een volgende evacuatie van 5 patiënten voor. In het kader van de plaatsen voor revalidatie is een eerste transfer van 27 revalidatiepatiënten momenteel in bespreking.

Mijnheer Creyelman, u vroeg hoe wij dat verder moeten inschatten. Ik vind dat zeer moeilijk om te zeggen, omdat het afhangt van de intensiteit en duur van de oorlog, daarop hebben wij geen zicht, de mate waarin het zorgsysteem in Oekraïne geleden zal hebben onder de oorlog, dat weten wij ook nog niet. Wij hopen natuurlijk dat het aantal slachtoffers laag blijft. Elk slachtoffers is er een te veel. Het Europees mechanisme waar België zich heeft ingeschreven, heeft op datum van 19 mei in totaal 564 vragen tot medische evacuatie ontvangen. 77 vragen werden na de indiening opnieuw ingetrokken omdat de patiënt of familie geen evacuatie naar een Europees land wenste of omdat de medische toestand van de patiënt de evacuatie niet meer toeliet ofwel dat deze niet meer nodig was.

De conclusie is dat 347 patiënten al over Europa verspreid werden en dat 140 aanvragen nog in behandeling zijn.

De transportkosten, dus vertrekkend uit een buurland van Oekraïne naar België, worden voor 75 % gedragen door Europa en voor 25 % door België. Als patiënten hier aankomen en wanneer ze geregistreerd zijn onder een specifiek statuut en aangesloten zijn bij een ziekenfonds, genieten ze de dekking zoals voorzien door de Belgische ziekteverzekering.

Misschien kan ik nog wat details geven, al is dat ook al onder meer in het nieuws gezegd. Onder de 60 ernstig gewonde Oekraïners die in gespecialiseerde revalidatie gaan, zijn er 10 met spinal cord injury, van wie 4 met hoge tetraplegie en 6 met lage tetraplegie, en 50 patiënten die behoefte hebben aan locomotorische en neurologische revalidatie. Mevrouw Gijbels, ik kan niet vooruitlopen op hoe zij precies zullen worden verdeeld. De verdeling zal gebeuren in nauwe samenwerking met een expertencomité vanuit de beroeps- en wetenschappelijke vereniging van revalidatieartsen, gecoördineerd door het Hospital and Transport Surge Capacity Committee.

Het is niet de bedoeling dat de patiënten uit Oekraïne voor revalidatie worden opgenomen in het Militair Hospitaal. Dat is nu toch wel de conclusie. Er zijn meerdere gespecialiseerde revalidatiecentra, onder meer voor de patiënten met ruggenmergletsel. Zodra dat mogelijk is, worden de revalidatiepatiënten ook ambulant verder behandeld en opgevolgd.

10.04 Frieda Gijbels (N-VA):

Mijnheer de minister, u weet nochtans dat de academische ziekenhuizen hebben gevraagd om oorlogsslachtoffers bij voorrang op te vangen in het Militair Hospitaal. Ik vind het nog altijd gek dat we daar geen gevolg aan kunnen geven.

Ik hoorde ook niet wat het resultaat was van het gesprek met het Militair Hospitaal. Zien zij toch nog mogelijkheden om uit te breiden? Het gaat hier immers toch om heel specifieke aandoeningen, met – zo kan ik me voorstellen – geïnfecteerde wonden, wat ook weer een specifieke revalidatie vereist. Ik stel me er dus vragen bij dat we in het Militair Hospitaal blijkbaar niet de capaciteit hebben om dergelijke slachtoffers de gepaste zorg te geven.

Wat ik ook nog altijd vreemd blijven vinden, is dat het Militair Hospitaal in die mate wordt ingenomen door het Brugmannziekenhuis dat er maar 25 bedden overblijven om andere mensen op te vangen. Indertijd was er al heel veel onduidelijkheid over de contracten die tussen het Brugmannziekenhuis en Defensie werden afgesloten en de manier waarop het Militair Hospitaal wordt vergoed. Ik ga dit nog verder uitpluizen, want ik vind dit een heel gekke gang van zaken. Ik vraag mij af waarom wij een Militair Hospitaal hebben, als dat zo weinig kan betekenen in een oorlogssituatie.